تعرفه ۸۷ درصد تجارت ایران و اورآسیا صفر شد؛ نقطه عطفی در مناسبات اقتصادی منطقه! با اجرایی شدن موافقت‌نامه تجارت آزاد بین جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اقتصادی اورآسیا، امروز شاهد تحول بزرگی در مناسبات اقتصادی ایران با کشورهای عضو این اتحادیه هستیم. صفر شدن تعرفه ۸۷ درصد از کالاهای مبادله‌ای بین ایران و پنج کشور عضو اتحادیه اورآسیا شامل روسیه، قزاقستان، بلاروس، ارمنستان و قرقیزستان نقطه عطفی در توسعه تجارت خارجی ایران به شمار می‌آید.
اجرایی شدن توافق‌نامه تجارت آزاد با اتحادیه اورآسیا
بر اساس توافقات صورت‌گرفته، موافقت‌نامه تجارت آزاد ایران و اتحادیه اورآسیا از روز گذشته به صورت رسمی اجرایی شد. این توافق‌نامه، حاصل چندین سال مذاکره فشرده و بررسی‌های اقتصادی و حقوقی میان طرفین است که در نهایت به مرحله عملیاتی رسیده است. حذف تعرفه‌های گمرکی برای بیش از ۸۷ درصد اقلام تجاری، بزرگ‌ترین مزیت این توافق‌نامه محسوب می‌شود.
افزایش ظرفیت تجاری و رشد صادرات غیرنفتی
با صفر شدن تعرفه‌ها، ایران قادر خواهد بود محصولات صادراتی خود را با قیمت رقابتی‌تر وارد بازارهای اورآسیا کند. این امر نه تنها به افزایش حجم صادرات غیرنفتی ایران منجر خواهد شد، بلکه می‌تواند به تنوع‌بخشی به بازارهای هدف صادراتی نیز کمک شایانی نماید.
محصولات مشمول تعرفه صفر شامل چه مواردی است؟
در چارچوب این توافق‌نامه، محصولات زیر عمدتاً مشمول تعرفه صفر می‌شوند:
- محصولات کشاورزی و غذایی نظیر زعفران، خشکبار، میوه‌های تازه و سبزیجات
- محصولات پتروشیمی و شیمیایی
- مواد معدنی و فلزات اساسی
- محصولات صنعتی سبک مانند لوازم خانگی و قطعات خودرو
- دارو و تجهیزات پزشکی
فرصت‌های تجاری برای بخش خصوصی ایران
این توافق‌نامه فرصت‌های قابل‌توجهی برای بخش خصوصی ایران فراهم می‌آورد. اکنون، صادرکنندگان ایرانی بدون دغدغه تعرفه‌های گمرکی می‌توانند محصولات خود را به بازارهایی که پیش از این دسترسی به آن‌ها محدود بود، ارسال کنند. از سوی دیگر، واردات مواد اولیه، ماشین‌آلات و تکنولوژی از کشورهای عضو نیز با کاهش هزینه‌های تمام‌شده مواجه خواهد شد.
در ادامه بخوانید: آیین‌نامه ۱۴۰۳ طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله
چشم‌انداز تجارت دوجانبه با اتحادیه اورآسیا
براساس پیش‌بینی‌ها، حجم تجارت دوجانبه میان ایران و پنج کشور عضو اتحادیه اقتصادی اورآسیا به حداقل ۱۰ میلیارد دلار در سال خواهد رسید. این در حالی است که پیش از این، حجم تجارت ایران با این کشورها حدود ۴.۵ میلیارد دلار بود. اجرای این توافق‌نامه می‌تواند به دو برابر شدن تجارت دوجانبه در کوتاه‌مدت منجر شود.
تأثیر حذف تعرفه‌ها بر اقتصاد ایران
کاهش تعرفه‌های وارداتی و صادراتی می‌تواند اثرات مهمی بر تورم، اشتغال، تولید و توسعه اقتصادی داشته باشد. حذف موانع گمرکی، هزینه مبادله را کاهش داده و در نتیجه:
- رقابت‌پذیری محصولات ایرانی افزایش می‌یابد
- زنجیره تأمین تولید داخل تقویت می‌شود
- فرصت‌های شغلی جدید در صنایع صادرات‌محور ایجاد می‌شود
- وابستگی به درآمدهای نفتی کاهش می‌یابد
مزایای راهبردی همکاری با اتحادیه اورآسیا
اتحادیه اقتصادی اورآسیا با جمعیتی بالغ بر ۱۸۰ میلیون نفر و ظرفیت‌های عظیم انرژی، صنعتی و کشاورزی، یکی از بازارهای مهم منطقه‌ای است. همکاری با این اتحادیه دارای مزایای متعددی برای ایران است از جمله:
- دسترسی به بازارهای جدید و متنوع
- همکاری‌های بلندمدت اقتصادی و صنعتی
- استفاده از ظرفیت حمل‌ونقل و ترانزیت منطقه‌ای
- تقویت قدرت چانه‌زنی ایران در معادلات اقتصادی منطقه‌ای
چالش‌های احتمالی در مسیر اجرای توافق
با وجود تمام مزایا، اجرای این توافق‌نامه بدون چالش نیست. برخی از چالش‌های احتمالی عبارتند از:
- لزوم هماهنگی مقررات فنی و استانداردها با کشورهای عضو
- نیاز به بهبود زیرساخت‌های لجستیکی و گمرکی
- افزایش رقابت برای تولیدکنندگان داخلی در برخی حوزه‌ها
در همین راستا، دولت باید با حمایت هدفمند از تولید داخلی، آموزش صادرکنندگان، و توسعه زیرساخت‌های تجاری، شرایط لازم برای بهره‌برداری کامل از این فرصت را فراهم آورد.
نتیجه‌گیری: آغاز فصل جدیدی از همکاری اقتصادی
توافق ایران و اتحادیه اورآسیا و صفر شدن تعرفه‌های گمرکی برای ۸۷ درصد کالاهای مبادله‌ای، سرآغاز فصل جدیدی در تجارت بین‌المللی ایران است. با وجود تمام چالش‌ها، اگر این فرصت به درستی مدیریت شود، می‌تواند به شتاب‌گیری رشد اقتصادی کشور و توسعه پایدار صادرات غیرنفتی منجر شود.
